Regels

 

‘Wie heeft de kaas verkeerd in de koelkast teruggelegd? Waarom ligt er nog een tablet op de bank?’ Regelmatig paradeer ik als een politieagent door het huis en zie dat iedereen de ramen en deuren niet open of dicht doet, zijn bord niet opruimt, de sokken niet in de wasmand doet, het bestek verkeerd in de la doet en zo verder.

Ook mezelf onderwerp ik aan een vrij strakke discipline. Want als er mensen op bezoek komen moet alles gezogen en gestreken, fris ruiken, mag er niets scheef liggen en degene die vlak voor het bezoek iets in mijn orde verplaatst wacht een fikse uitbrander.

Fout gedrag
‘Noteer je (in jouw ogen) foute gedachten en fout gedrag en beschrijf de regels waaraan je op dat moment niet voldoet.’ Dit was de opdracht van mijn coach Margot van Zon. De coach voor zieken met wie ik dit jaar een traject ben ingegaan. ‘Hoezo regels? Wat bedoelt ze daar nou weer mee?’

Zoals gewoonlijk begon er zich in mij bij een coachopdracht weer allerlei weerstand te manifesteren. ‘Dit is echt heel stom om te doen!’ Aarzelend probeerde ik toch om wat regels op te schrijven:

-        Gij zult de afwasmachine altijd netjes inruimen, waarbij alles een vaste plek in de machine heeft.

-        Gij zult alle kopjes volgens een bepaald patroon in de kast zetten.

-        Gij zult het aanrecht te allen tijde schoon hebben.

‘Nou en, mag ik dan geen huisregels hebben, wat is daar mis mee?’ Ik sputterde voort. Na twee weken had ik toch een redelijk lijstje aan vrij strakke regels. Niet alleen over het huishouden, maar ook over het verzorgd de straat opgaan, meteen een email moeten beantwoorden, me aan alle afspraken houden. Het werd een boekje met regels die ik voor mezelf had bedacht, maar nooit hardop had uitgesproken in de loop van mijn leven.

Afschuw
Daarna moest ik van de coach één regel expres gaan loslaten. Het werd: de kopjes verkeerd in de kast zetten. Met tegenzin liet ik mijn huisgenoten vol nonchalance de kopjes kriskras in de kast zetten. De volgende ochtend opende ik het keukenkastje: ‘Aaaah! Ze staan nog steeds verkeerd!’ Elke keer als ik iets uit het kastje pakte, bekroop mij een gevoel van afschuw. Mijn handen jeukten. Maar ik weerstond de neiging. Na drie dagen mocht ik van mezelf eindelijk de kopjes weer ‘goed’ in de kast zetten. Wat een opluchting. Of niet?

Nou en!
Naarmate de coachingsessies vorderden en ik ook andere opdrachten kreeg, ging ik het ineens voelen. ‘Hee, ik heb nu eigenlijk helemaal geen zin om de wc schoon te maken, ik ben hartstikke moe.’ Ik zag ook in dat ik de strakke discipline waar ik mijn gezinsgenoten aan onderwierp niet altijd zo noodzakelijk was. Als de kaas verkeerd in de koelkast lag, zouden we het heus wel overleven tot in ieder geval de volgende dag. ‘Hee de kopjes staan scheef in de kast, nou en!’

Controlemechanisme
Er ontstond meer ruimte en ik ging beter naar luisteren en naar wat ik op dat moment echt nodig had. Waarom gebruikte ik al deze regels eigenlijk? Waar dienden ze toe, behalve het gemak van de routine? Ik kwam erachter dat naarmate ik me slechter voelde de regels meer ging handhaven. Het was een soort controlemechanisme. Een manier om houvast te zoeken in een moeilijk moment of op een moeilijke dag.

Maar, zo leerde ik, controle willen krijgen helpt juist niet als je die niet hebt. Je lichaam doet nou eenmaal rare dingen met je als je een aandoening hebt en dan helpt controle dus juist niet. Want controle geeft spanning en spanning in je lichaam geeft nog meer problemen.

Wat je juist wel nodig hebt is het voelen van je vermoeidheid, je pijn, je onmacht en te kijken wat je op dat moment nodig hebt. Maar daar wil je natuurlijk niet naartoe in je overlevingsmechanisme. Je wil eruit, en dus bedenk je de controle.

Tevredenheid
En hoe is het nu met de regeltjes? Ik heb ze natuurlijk niet helemaal losgelaten, anders wordt het hier een chaos. Maar ik kan nu dingen meer loslaten. ‘Nou, als het niet vandaag kan, dan doen we het als het wel gaat.’ Natuurlijk worden er zo allerlei dingen steeds verzet, maar daar tegenover staat ineens de tevredenheid dat je goed voor jezelf hebt gezorgd. Het blijft work in progress.

Met dank aan schrijfcoach Barbara Trappenburg voor de feedback. https://www.schrijflab.com/wie-is-schrijflab/

Voor meer info over de coaching: Margot van Zon https://bekroondleven.nl/